De moslimgemeenschap in Thracië
Reportages
De moslimgemeenschap in Thracië
Onze eerste kennismaking met Thracië
Op onze laatste reis door Griekenland, waar de focus lag op het noorden van Griekenland, zijn we voor de eerste keer in Thracië geweest.
Wat ons vooral opviel was de invloed van de moslimgemeenschap op het landschap, de dorpjes en steden en de mensen. Dit wordt versterkt door de minaretten die in het hele gebied aanwezig zijn en ook door de vele separate begraafplaatsen voor moslims. Het leek wel of we in sommige delen van Thracië door Turkije reden. Het maakte best indruk op ons. Het deed ons ook beseffen dat we weinig wisten van de geschiedenis van deze streek. We hebben ons er meer in verdiept en we wilden ook invloed en sfeer proberen te vangen in onze foto’s van Thracië.
Fotoreportage
We hebben op SmugMug (klik) een fotoreportage van Thracië gepubliceerd. Voor deze post hebben we een selectie gemaakt van foto’s die de invloed van de moslimgemeenschap op Thracië weergeven.
Geschiedenis en Demografie
Thracië is een gebied in het zuidoosten van Europa. Het ligt in het noordoosten van Griekenland, het zuiden van Bulgarije en in Europees Turkije en wordt begrensd door de Zwarte Zee, Egeïsche Zee en de Zee van Marmara. Het gebied was van groot strategisch belang en heeft dan ook vele heersers gekend.
Het gebied werd sinds de 1e eeuw door Gotische en Slavische volkeren geplunderd en gekoloniseerd. Het maakte deel uit van het Byzantijnse Rijk. De versnippering van het gebied nam een aanvang met de oprichting van het Eerste Bulgaarse Rijk (7e eeuw). Het hele gebied was in 1453 geleidelijk aan onder Turkse heerschappij geraakt, dus een onderdeel van het Ottomaanse Rijk. Thracië was in de 19e en 20e eeuw onder meer het toneel van de Russisch-Turkse oorlogen (1828–1829, 1877–1878) en de Balkanoorlogen (1912–1913).
West-Thracië, ook bekend als Grieks Thracië, is een geografische en historische regio van Griekenland, tussen de rivieren Nestos en Evros in het noordoosten van het land; Oost-Thracië, dat ten oosten van de rivier de Evros ligt, vormt het Europese deel van Turkije en het gebied in het noorden, in Bulgarije, staat bekend als Noord-Thracië.
De geschatte oppervlakte van West-Thracië is 8.578 km² met een bevolking van 371.208 volgens de volkstelling van 2011. Naar schatting zijn tweederde (67%) van de bevolking orthodox-christelijke Grieken, terwijl ongeveer een derde (33%) moslims zijn die een officieel erkende minderheid van Griekenland vormen. Hiervan is ongeveer een kwart van Turkse afkomst, terwijl een ander kwart Pomakken zijn die voornamelijk de bergachtige delen van de regio bewonen. De rest zijn islamitische Grieken of Roma. De Roma van Thracië zijn ook voornamelijk moslim, in tegenstelling tot hun etnische verwanten in andere delen van het land die over het algemeen het orthodoxe geloof belijden.
Bron: Wikipedia
Vredesverdrag en volkerenruil
Het Turks-Griekse Verdrag van Lausanne (1923) resulteerde niet alleen in vrede tussen beide landen, maar wilde ook een oplossing bieden voor het probleem dat twee volkeren al eeuwen door elkaar woonden in elkaars land: alle Grieken woonachtig in Turkije moesten verhuizen naar Griekenland, en alle Turken die in Griekenland woonden moesten verhuizen naar Turkije. Deze volkerenruil betekende destijds een volksverhuizing voor ongeveer 1,5 miljoen Grieken en een half miljoen Turken.
Voor twee groepen werd een uitzondering gemaakt: de orthodoxen in Istanbul, en de moslims in West-Thracië. Zij mochten blijven en kregen een beschermde status. Voor de moslims in West-Thracië betekende dat dat zij Griekse staatsburgers zijn, maar ook een erkende religieuze minderheid met een zekere autonomie op religieus en familierechtelijk terrein.
Godsdienstonderwijs
In West-Thracië bestaan behalve openbare scholen ook religieuze scholen voor de moslim- en orthodoxe gemeenschappen. Anders dan in Nederland mogen islamitische scholen echter – overeenkomstig het Verdrag van Lausanne – onderwijs in hun eigen taal geven. Dat is vooral Turks. De niet-Turkse moslimminderheden in West-Thracië, zoals Pomakken en Roma, hebben weliswaar hun eigen taal, maar zijn te klein in omvang om eigen scholen te vormen; zij krijgen dus onderwijs in het Turks of Grieks
In 2013 kondigde de Griekse overheid daarom een nieuwe onderwijswet af voor de openbare scholen van West-Thracië: islam werd geïntroduceerd als een aparte module in de godsdienstles op de openbare basis- en middelbare scholen, en imams en godsdienstleerkrachten van islamitische scholen zouden worden opgeleid tot docenten op openbare scholen.
In 2014 en 2015 werden 66 christelijke docenten en 84 islamitische docenten uit West-Thracie in gezamenlijke trainingsprogramma’s onderwezen in elkaars religie en in de didactiek van religiewetenschap. Zij moesten niet alleen over elkaars godsdienst leren, maar ook over het verschil tussen onderwijs in religie en over religie.
Het is opvallend hoe weinig de beide geloofsgemeenschappen, die al eeuwlang samenleefden in West-Thracië, van elkaars religie weten. En het werd ook duidelijk hoezeer het schortteaan didactische kwaliteit op het gebied van godsdienstonderwijs.
Angeliki Ziaka, de programmaleider, spreekt van een ‘veiligheidsventiel’ dat nu is aangebracht op de openbare scholen in West-Thracië: door het geïntegreerde godsdienstonderwijs kunnen sluimerende spanningen tussen de twee gemeenschappen van hun lading worden ontdaan
Source: Muslims in Greece, by Maurits Berger, Professor of Islam and the West . Link to article. (click)
Fotolocaties van onze Thracië serie
Comments are closed.
